EPDK tarafından lisansı olmayan bayilere akaryakıt verdikleri gerekçesiyle dağıtım şirketlerine kesilen 1.6 milyar YTL'lik para cezası sektörü isyan ettirdi. Hukuki mücadeleye başlayacak olan sektör temsilcileri, cezanın uygulanmasının dağıtım şirketlerinin sonu olacağı görüşünde. Petrol Ürünleri İşverenler Sendikası Başbakan Tayyip Erdoğan'dan görüşme talep ediyor.
Özgür Gürbüz - Referans Gazetesi / 2 Eylül 2006
Enerji Piyasası Denetleme Kurulu (EPDK) tarafından kesilen Cumhuriyet tarihinin en yüksek para cezası petrol sektöründe tam bir şok yarattı. 1 milyar 666 milyon 835 bin 180 YTL'yi bulan cezadan 28 akaryakıt dağıtım şirketi nasibini aldı. EPDK bu cezadan önce lisansı olmayan her bayiye 57 bin YTL para cezası kesmişti. Şimdi ise dağıtım şirketlerine, akaryakıt temin ettiği her lisanssız bayi için 714 bin 46 YTL ceza kesti. 2 bin 300 bayi aynı durumda olunca ceza miktarı 1.6 milyarı buldu. Kanun gereği firmalar bu cezaları yasal tebligattan 1 ay sonra ödemeleri gerekiyor. EPDK'nın aldığı ceza kararı ise temyize açık.
Cezaları dağıtım şirketlerinin sonu olacağını söyleyen Türkiye Akaryakıt Bayileri Petrol ve Gaz şirketleri Sendikası (TABGİS)Başkanı Atıf Ketenci, cezanın hacminin yarısı kadar olduğuna dikkat çekiyor. Ketenci, "Petrol Ofisi'nin ederi 2 milyar YTL. Ederinin 5'te 1'i kadar ceza kesilir mi? Bu ceza idari bir ceza. Gerekçe lisansız faaliyet gösteren akaryakıt bayilerine ikmal yapmak. EPDK bu cezaya inanıyorsa cezayı 15 ay geciktirdi, devleti zarara uğrattı" diyor. 2005'in Nisan ayında denetimlere başlandığını belirten Ketenci, "Bin 700'e yakın bayiye ceza yazıldı, aynı gün dağıtım şirketlerine de ceza yazılmalıydı. Bin 700 bayi ceza aldı ama soruyorum, faaliyeti durdurulan bir bayi var mı? Faaliyet durdurulsaydı işin özü anlaşılacaktı. Vatandaş ilk kez böyle bir piyasa kanunu ile karşılaşıyor.Yaklaşık 2 bin bayinin 1600'ü kısa sürede lisans aldı. Cezaya konu olan birçok bayi şu anda lisanslı. Bu durum düzeltilmeli." yorumunu yapıyor. Ketenci, söz konusu olayın yasal yollara gerek kalmadan hükümetin buradaki hassasiyetleri görüp kanunu düzeltmesinin daha uygun olacağını söyledi.
Danıştay yolu gözüküyor
Atıf Ketenci gibi tüm sektör yetkilileri de benzer sorunlardan yakınıyor. Bayilerin lisans alması için gereken Gayri Sıhhi Müessese ruhsatlarının Cumhurbaşkanı'nın Mali İdareler Kanunu'nu veto etmesi ve yeni mevzuatın devreye girmesi nedeniyle alınamadığını söylüyorlar. Aylar süren bu işlemlerin EPDK tarafından dikkate alınmadığından yakınan sektör yetkilileri kurumun teknik hatası olduğunu öne sürüyor. Lisansız istasyonların faaliyetlerini durdurmadıklarını, tebligat yapılmadığını ve başvuru dosyalarının kabul edilmediği halde geri iade edilmediğini söyleyerek Danıştay'a başvuracaklarının altını çiziyorlar. Buluştukları bir başka ortak nokta ise dağıtım şirketlerinin böyle bir cezayı kaldıramayacağı.
Petrol Ürünleri İşverenler Sendikası (PÜİS) Genel Başkanı Muhsin Alkan, işin başında bayilere verilen cezaların yanlış olduğunu söylüyor. Alkan, bayilerin evraklarının EPDK'de olduğu bir sırada jandarmanın bayilere ceza kestiğini söylüyor ve karar hem ağır hem de haksız diyor. Alkan, "EPDK'de bu yanlışları kabul ediyor ama Jandarma'nın tuttuğu zabıtlar yüzünden ceza kesilmek zorunda" diyor. Çözümün kanunda yapılacak bir değişiklikle sağlanacağını düşünüyor ve "500 bin liralık cezalar nasıl ödenir" diyor. Muhsin Alkan, "Kaçakçılık yapmamış, üçkağıtçılık yapmamış sadece lisansı zamanında alamamış insanlara böyle ceza yazılır mı?" diyerek sektörün şaşkınlığını dile getiriyor. Alkan aylardır konuyu anlatmak için Başbakan'dan randevu beklediklerini de ekliyor.
Mevzuat krizi
Aralık 2003'te yapılan değişiklikle bir yıl içerisinde lisans alınma zorunluluğu getirildi. EPDK hazır olmadığını söyleyerek yönetmelik hazırlayacağını söyledi. Yönetmelik 2004 Haziran'ında yayınlandı. Gereken belgeler arasında Gayri Sıhhi Müessese'de vardı. Bayilerin birçoğunun Gayri Sıhhi Müessese ruhsatı ya yoktu ya da inceleme altındaydı. EPDK'nin yerel yönetimler tarafından verilen "Gayri Sıhhi Müessese ruhsatı başvurusu inceleme aşamasında bu işletmenin faaliyetini sürdürmesinde sakınca yoktur" yazısını kabul etmeyince kriz de başlıyor. EPDK Gayri Sıhhi Müessese ruhsatının aslını istiyor. Bayiler tekrar belediyelere gidiyor ama belediyeler mahalli idareler kanunu değiştiği için bir süre işlem yapamıyor. Bu arada Cumhurbaşkanı Mali İdareler Kanunu'nu veto ediyor bu Gayri Sıhhi Müessese ruhsatı alınmasını daha da uzatıyor.
İkmal kesilseydi Türkiye yakıtsız kalırdı, cezaların hukuki dayanağı yok
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun (EPDK) lisansı olmayan bayiilere akaryakıt ikmali yaptıkları gerekçesiyle 28 şirkete kestiği 1 milyar 666 milyon YTL’lik para cezasına, Petrol Ofisi’nden "Lisans başvurularındaki yığılma sebebiyle yaşanan bir gecikmeden dolayı akaryakıt ikmalini kesseydik, Türkiye yakıtsız kalırdı" tepkisi geldi. Petrol Ofisi CEO’su Jan Nahum, EPDK'nın kestiği para cezasının hukuki temelinin olmadığını belirterek, “Lisans başvurularındaki yığılma sebebiyle yaşanan bir gecikmeden dolayı akaryakıt ikmalini kesseydik, Türkiye yakıtsız kalırdı. Hakkımızı hukuki yollardan arayacağız” dedi.
Nahum, PO’ya kesilen 498 milyon 693 bin YTL’lik para cezasının hukuki bir temeli olmadığını öne sürerek, cezanın uygulanmaması için gereken itirazlarda bulunacaklarını söyledi. Nahum, Petrol Piyasası Kanunu’na göre lisans almak üzere EPDK’ya başvuran akaryakıt bayiilerinin yarattığı yığılmanın, lisansların çıkmasında bir gecikmeye neden olduğunu savunarak, “Lisans müracaatı ile lisans verilmesi arasındaki zaman dilimindeki akaryakıt satışları için ceza kesildi” diye konuştu.
Petrol Ofisi yetkililerinin verdiği bilgiye göre, lisans için başvuran bayiilere en geç bir ay içinde cevap vermek zorunda olan EPDK, yığılma nedeniyle bu bir aylık süreyi de askıya aldı. Lisans alma başvurusunun yapıldığı bu süre içinde yapılan ikmaller nedeniyle bu cezanın kesildiğini belirten yetkililer, "Hukuki yolları araştırıyoruz. Sanıyoruz İdari Mahkeme'ye başvuracağız" dediler.
Yalçıntaş: Cezalar uygulanırsa ticari hayat büyük darbe yer
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Murat Yalçıntaş, verilen idari para cezasının, 15 ay önce lisans belgelerini alamayan akaryakıt bayilerine verilen ceza neticesinde gelen itirazlar sebebiyle verildiğine işaret etti. Yalçıntaş, “Biz İstanbul Ticaret Odası olarak, Türkiye Cumhuriyeti tarihindeki bu en büyük idari para cezasının uygulanması halinde, tüm sektörlerin ve ekonominin can damarı olan akaryakıt sektörünün sıkıntıya girebileceği, bunun da ticari hayata ciddi zararlar verebileceği endişesi içindeyiz. Çünkü şirket başına düşen yaklaşık 60 milyon YTL para cezasının şirketlerden tahsili durumunda, bu şirketlerin faaliyetlerinin sekteye uğraması ihtimali oldukça yüksektir” dedi. İTO olarak devletin bir kurumunun yaptığı bir uygulamayı eleştirmek gibi bir niyetleri olmadığının altını çizen Başkan Yalçıntaş, “Ancak, hassas dengeler üzerinde bulunan Türkiye ekonomisi için bu uyarıları yapmak elbetteki benim birincil görevlerim arasındadır” diye konuştu
Ceza uygulanacak şirketler
Petrol Ofisi Anonim Şirketi (POAŞ)
Opet Petrolcülük Anonim Şirketi (OPET)
Altınbaş Petrol Ticaret Anonim Şirketi (ALPET)
Turcas Petrol Anonim Şirketi (TURCAS)
Enerji Petrol Ürünleri Pazarlama Anonim Şirketi (ENERGY)
Aytemiz Akaryakıt Dağıtım ve Pazarlama Anonim Şirketi (AYTEMİZ)
Pet-Line Petrol Ürünleri Ticaret Anonim Şirketi (PETLİNE)
Total Oil Türkiye Anonim Şirketi (TOTAL)
Turkuaz Petrol Ürünleri Anonim Şirketi (TURKUAZ)
Erk Petrol Yatırımlar Anonim Şirketi (ERK)
Termopet Akaryakıt Nakliyat ve Ticaret Ltd. Şti (TERMOPET)
Bölünmez Petrolcülük Anonim Şirketi (M OİL)
GS Petrol Ürünleri Tic. AŞ (GS)
Ağpaş Petrol Ürünleri Pazarlama Sanayi Ticaret ve Dağıtım A.Ş (AĞPAŞ)
Opet Dış Ticaret Nakliyat ve Akaryakıt Anonim Şirketi (SUNPET)
The Shell Company of Turkey Limited (SHELL)
Balpet Petrol Ürünleri Taşımacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş (BALPET)
Birleşik Petrol Anonim Şirketi (BİRLEŞİK)
BP Petrolleri Anonim Şirketi (BP)
Delta Petrol Ürünleri Ticaret Anonim Şirketi (DELTA)
Starpet Garzan Akaryakıt Dağıtım Pazarlama A.Ş (STARPET)
Can Aslan Petrolcülük Sanayi A.Ş (EUROİL)
Siyam Petrolcülük Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (SOİL)
Selahattin Kaleli Petrolcülük Ticaret Limited Şirketi (KALELİ)
Yalçınkaya Petrol Ürünleri Pazarlama Dağıtım Sanayi ve Tic. Ltd. Şti
MMG Petrol Dağıtım ve Pazarlama İç ve Dış Ticaret A.Ş (MMG)
Arıtsan Petrolcülük Tic. A.Ş (EVROTURK)
Damla Petrol İnşaat Ticaret A.Ş (DAMLA)
Aksoy: "Cezaları dağıtımcılarla belirledik"
TBMM Sanayi, Ticaret ve Enerji Komisyonu Başkanı Soner Aksoy, akaryakıt dağıtım şirketlerine af düzenlemesinin gündemde olmadığını söyledi. Aksoy, “Münferit yasayla af çıkarmak için 330 oy gerekir. Bu da hiç çıkmaz. Maliye Bakanlığı’nın gelirlerinden vazgeçtiğine dair bir yasa çıkarılıp, buna ek yapılabilir. Bu, yaz başında denendi. Ama rağbet görmedi” dedi. Aksoy, "Komisyonda rakamları tespit ederken kendileri vardı. Bütün baba şirketlerin genel müdürleri vardı orada. Hatta biz bayiler için rakamların bir kısmını düşürdüğümüzde büyük bir dağıtım şirketinin genel müdürü sinirlenip odayı terk etmişti. ‘Niye indiriyorsunuz’ diye kızmıştı. Eğer ceza verilecekse küçüklere de büyüklere beraber verilmesi lazım.”
Turcas mahkemeye gidiyor
Turcas Petrol A.Ş, verilen para cezalarına ilişkin, “Hukuki anlamda mesnetsiz para cezasına itiraz edilecektir” açıklamasını yaptı. Turcas Petrol'den İMKB'ye yapılan açıklamada, EPDK'nın kararı ile lisanssız bayilere yakıt ikmali yapıldığı iddiasıyla şirket hakkında toplam 113 milyon 599 bin 140 YTL para cezasının uygulanmasına karar verildiği belirtildi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder